Της Σοφίας Κωστάρα

Η γαστροπάρεση παρουσιάζει κοινά χαρακτηριστικά με την λειτουργική δυσπεψία. Πιο συγκεκριμένα, ως γαστροπάρεση ορίζεται το σύνδρομο καθυστερημένης γαστρικής κένωσης στερεάς τροφής, λόγω απουσίας μηχανικής απόφραξης. Αν και η καθυστερημένη γαστρική κένωση είναι η καθοριστική κινητική ανωμαλία, η πολύπλοκη παθοφυσιολογία της γαστροπάρεσης περιλαμβάνει διαταραχή της γαστρικής προσαρμογής, δυσλειτουργία του πυλωρού, τραυματισμό του πνευμονογαστρικού νεύρου κ.α.

Περίπου 5 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ υποφέρουν από συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γαστροπάρεσης και το 7,2% του παγκόσμιου πληθυσμού αναφέρει συμπτώματα λειτουργικής δυσθρεψίας, καθιστώντας τη γαστροπάρεση και την δυσθρεψίας από τα πιο κοινές διαταραχές του στομάχου. Η γαστροπάρεση επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής, αυξάνει το άμεσο κόστος υγειονομικής περίθαλψης μέσω νοσηλειών, επειγόντων περιστατικών ή επισκέψεων σε γιατρό και σχετίζεται με νοσηρότητα και θνησιμότητα.

Ποια τα συμπτώματα;
Τα χρόνια συμπτώματα που παρουσιάζουν οι ασθενείς με γαστροπάρεση σχετίζονται άμεσα με την αιτία πρόκλησης της κατάστασης αυτής. Τα συμπτώματα είναι κοινά, ανεξάρτητα από τις διαφορετικές αιτιολογίες της γαστροπάρεσης, και περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, πρώιμο κορεσμό, μεταγευματική πληρότητα και έντονο κοιλιακό άλγος. Επιπλέον, πιο σοβαρά συμπτώματα έχουν συσχετιστεί με εμφάνιση άγχους και κατάθλιψης, λέει η Κατερίνα Κουντούρη, Διαιτολόγος – Διατροφολόγος, M.Sc.

Ποια τα αίτια;
Τα αίτια της γαστροπάρεσης βασίζονται σε συνδυασμένα κριτήρια. Είναι απαραίτητο λοιπόν να ληφθούν υπόψιν τα συμπτώματα και η καθυστερημένη γαστρική κένωση, καθώς και η επιδημιολογία, το φυσικό ιστορικό αλλά και η παθοφυσιολογία του κάθε ατόμου. Οι πιο συχνές μορφές γαστροπάρεσης που σχετίζονται με τα αίτια εμφάνισης της, είναι η διαβητική (29%), η μετεγχειρητική (13%) και η ιδιοπαθής γαστροπάρεση (36%). Ωστόσο, υπάρχουν και άλλες μορφές που δεν έχουν τόσο συχνή εμφάνιση.

Γαστροπάρεση: Τι διατροφή μπορείς να ακολουθήσεις;
Η γαστροπάρεση μπορεί να οδηγήσει σε ανεπαρκή λήψη θερμίδων, βιταμινών και μετάλλων, αφυδάτωση αλλά και διαταραχή λήψης τροφής από το στόμα. Η επιλογή της διατροφικής υποστήριξης εξαρτάται από τη σοβαρότητα της νόσου. Σε ήπια νόσο, η διατήρηση λήψης τροφής από το στόμα, είναι ο στόχος της θεραπείας. Σε σοβαρή μορφή της νόσου, μπορεί να χρειαστεί εντερική ή παρεντερική διατροφή, σύμφωνα με την κ. Κουντούρη.

Από του Στόματος Λήψη Τροφής

• Επιδιώξτε επαρκή θερμιδική πρόσληψη, η οποία ανέρχεται στις 25 kcal ανα κιλό σωματικού βάρους για τον κάθε ασθενή.

• Καταναλώστε 4-5 μικρά γεύματα την ημέρα. Συνιστάται μικρό μέγεθος γεύματος, επειδή το στομάχι μπορεί να αδειάσει μόνο ~1-2 kcal/min.

• Καταναλώστε γεύματα με χαμηλή περιεκτικότητα σε φυτικές ίνες οι οποίες τείνουν να καθυστερούν την γαστρική κένωση. Συγκεκριμένα, αφαιρέστε την φλούδα από τα φρούτα και μαγειρέψτε τα λαχανικά πολύ καλά μέχρι να μαλακώσουν. Αποφύγετε γενικά τους σπόρους, τις φλούδες και τις μεμβράνες των φρούτων και των λαχανικών.

• Καταναλώστε γεύματα με χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά καθώς και το λίπος συμβάλει στην καθυστερημένη γαστρική κένωση. Επιλέξτε γαλακτοκομικά και κρέατα με χαμηλά λιπαρά και αποφύγετε έτοιμες, λιπαρές και επεξεργασμένες τροφές.

• Μασήστε αργά και καλά τις τροφές, ώστε να πολτοποιούνται πριν την κατάποση και να γίνονται περισσότερο ανεκτές. Αν χρειαστεί, μπορείτε να αλέσετε τις τροφές πριν την κατανάλωση τους.

• Διατηρήστε μια όρθια στάση σώματος κατά την κατανάλωση γευμάτων και μην ξαπλώνετε για τουλάχιστον μια ώρα μετά την κατανάλωση τους.

• Επιδιώξτε επαρκή πρόσληψη υγρών για να αποφύγετε την αφυδάτωση που μπορεί να προκύψει λόγω των εμετών. Επιπλέον, η σωστή ενυδάτωση μπορεί να μειώσει το σύμπτωμα της ναυτίας.

• Καταναλώστε υγρά υψηλών θερμίδων σε μικρές ποσότητες, τα οποία μπορούν να προσφέρουν ενέργεια και θρεπτικά συστατικά χωρίς να επιδεινώσουν τα συμπτώματα.

• Μειώστε την κατανάλωση ανθρακούχων ποτών. Σε ορισμένους ασθενείς η απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να επιδεινώσει τη γαστρική κένωση.

• Αποφύγετε την κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα γιατί και τα δύο μπορούν να τροποποιήσουν τη γαστρική κένωση.

• Αν είστε διαβητικός, επιδιώξτε συστηματικό γλυκαιμικό έλεγχο και μια φυσιολογική γλυκαιμική απόκριση μέσω της διατροφής και των αντιδιαβητικών φαρμάκων, καθώς η βελτίωση της υπεργλυκαιμίας μπορεί να οδηγήσει σε καλύτερη γαστρική κένωση.

Εντερική και Παρεντερική Διατροφή:

Για ασθενείς που δεν μπορούν να διατηρήσουν μια φυσιολογική διατροφή, χρησιμοποιείται νηστιδοστομία, ένας τροφοδοτικός σωλήνας ο οποίος παρακάμπτει το προσβεβλημένο στομάχι. Σε ασθενείς με φυσιολογική λειτουργία του λεπτού εντέρου, η νηστιδοστομία διατηρεί τη σωστή θρέψη, ανακουφίζει από τα συμπτώματα και μειώνει τη συχνότητα εισαγωγών στο νοσοκομείο από οξεία έξαρση των συμπτωμάτων.

Επιπλέον, η εντερική διατροφή μπορεί να βελτιώσει τον γλυκαιμικό έλεγχο σε διαβητικούς ασθενείς με επαναλαμβανόμενους εμετούς και με δυσκολία ελέγχου λήψης τροφής από το στόμα. Αυτή η διατροφική υποστήριξη μπορεί επίσης να είναι αποτελεσματική σε ασθενείς με σημαντικό υποσιτισμό και να οδηγήσει σε αποκατάσταση θρέψης, σε βελτιωμένη ποιότητα ζωής και λιγότερες μεταβολικές ή τεχνικές επιπλοκές.

Σε ακραίες περιπτώσεις χρησιμοποιείται παρεντερική διατροφή, δηλαδή η χορήγηση θρεπτικών συστατικών ενδοφλεβίως, παρακάμπτοντας εντελώς το πεπτικό σύστημα και τις λειτουργίες του. Η εντερική σίτιση πρέπει πάντα να προτιμάται έναντι της παρεντερικής για ένα ευρύ φάσμα πρακτικών λόγων, όπως το κόστος, η πιθανότητα εμφάνισης επιπλοκών κ.α.

Πηγή: Capital.gr